بررسی اهمیت رنگ آمیزی کشتی

صنعت حمل و نقل یکی از مهم‌ ترین و کاربردی‌ ترین صنایع در دنیای امروزی شناخته میشود؛ این صنعت با کمک گرفتن از وسایل نقلیه گوناگون مسافربری یا انجام تجارت بین کشور ها یا قاره‌ های مختلف را انجام میدهد. در میان وسایل دخیل در صنعت حمل و نقل  کشتی‌ ها از جمله وسایل حمل و نقلی هستند که در صنعت حمل و نقل از نقش برجسته و مهمی برخوردارند و نقش مهمی در انتقالات بین قاره‌ای دارند.

 در این مطلب از گروه مهندسی ثمین پلیمر سعی داریم تا شما را با پروسه رنگ آمیزی کشتی، دلایل رنگ آمیزی کشتی، عوامل آسیب رسان به بدنه و ساختار کشتی و همچنین نکات مهم در هنگام انجام این کار به کامل‌ ترین شیوه ممکن آشنا کنیم.

رنگ آمیزی کشتی برای کدام نوع از کشتی‌ ها مناسب است؟

اگر بخواهیم کشتی ها را بر اساس نوع آن ها برای رنگ آمیزی تفکیک کنیم باید این نکته را مد نظر داشته باشیم که کشتی‌ ها خارج از ابعادی که دارند در سه حالت کلی نیازمند رنگ آمیزی میباشند که این سه حالت عبارت اند از:

 

یک: کشتی‌ های نوساز

بدنه کشتی از جمله قسمت‌ هایی است که در تماس مداوم با آب قرار دارد، بنابراین باید در برابر رطوبت کاملاً مقاوم سازی شود تا پس از گذشت مدتی از استفاده نیاز به صرف هزینه‌های گزاف جهت تعمیر آن نباشد. با توجه به موارد ذکرشده میتوان گفت که کشتی‌ های نوساز بلافاصله پس از تولید شدن و قبل از به آب انداخته شدن فرایند رنگ آمیزی بدنه را طی میکنند تا از آسیب‌های احتمالی در امان باشند.

 

دو: کشتی های نیازمند تعمیر

کشتی نیز همانند سایر وسایل نقلیه  پس مدتی کار کردن ممکن است دچار آسیب‌ های مختلفی از جمله آسیب‌های مکانیکی و آسیب‌ های مربوط به بدنه شود؛ بدیهی است که تعمیر به موقع آسیب های جزئی ازوقوع آسیب‌ های جدی‌ تر و سنگین‌ تر جلوگیری میکند و باعث صرفه‌ جویی در هزینه‌ های تعمیر میشود.

درست است که گفته شد یکی از اولین مراحلی که این وسایل نقلیه پس از تولید شدن طی می‌کنند فرایند رنگ آمیزی کشتی است اما لازم به ذکر است که این رنگ ممکن است بعد از گذشت مدت زمانی در اثر قرار گرفتن بسیار طولانی مدت در آب، برخورد اجسام گوناگون یا ایجاد لایه‌ های رسوبی بر روی آن دچار ریختگی از روی سطح بدنه کشتی یا آسیب دیدگی شود.

بعد از بررسی‌های دقیق در صورت تشخیص آسیب دیدن رنگ بدنه کشتی کارشناسان رنگ آمیزی کشتی مجدداً اقدام به رنگ آمیزی و ترمیم قسمت‌های آسیب دیده میکنند.

 

سه: اجاره دادن کشتی

از آنجایی که برای خرید کشتی نیاز به یک هزینه عظیم و گزاف است بسیاری از افراد به جای انجام این کار اقدام به اجاره کردن کشتی میکنند. از آنجایی که مرتب و زیبا بودن کشتی های اجاره ایی بسیار مهم است  فرایند رنگ آمیزی آن ها باید مرتباً انجام شود.

 

معرفی عوامل آسیب رسان به رنگ بدنه کشتی

رنگ آمیزی بدنه شناور جزء کار هایی نیست که برای هر کشتی تنها یک بار انجام شود زیرا رنگ بدنه کشتی یک پوشش دائمی نیست، از ای رو بعد از گذشت مدتی و با به پایان رسیدن طول عمر آن رنگ شروع به آسیب پذیری و ریختگی میکند. در این میان عوامل مختلفی وجود دارند که در کاهش عمر و آسیب پذیری این پوشش رنگی دخیل هستند که از جمله آن ها میتوان به موراد زیر اشاره کرد:

 

خسارت به قسمت‌ هایی که در تماس مداوم با آب قرار دارند:

در هنگام حرکت کشتی در مسیرهای مختلف قسمتی از آن همواره در تماس با آب قرار دارد که این قسمت به دلیل تماس با موجودات مختلف زیر آب، نمک‌ های موجود در آب دریا و همچنین خزه ها و جلبک ها بیشتر از سایر قسمت ها در معرض آسیب دیدگی قرار دارند. همچنین لازم به توجه است که عوامل ذکر شده علاوه بر آسیب رساندن به رنگ کشتی با چسبیدن به بدنه آن میتوانند باعث سنگین شدن کشتی و دشوار شدن حرکت آن شوند.

 

خوردگی فلزات ناهمگون:

فرایند خوردگی یا تجزیه فلزات ناهمگون از جمله آسیب‌ هایی است که زمانی رخ میدهد که کشتی در مدت زمان طولانی در حال حرکت در آب‌ های شور باشد. برای جلوگیری از این خوردگی و وارد نشدن آسیب به رنگ بدنه کشتی میتوان از روش هایی همانند گالوانیزه کردن و پوشاندن فلز ها با یک پوشاننده ضد جریان شیمیایی استفاده کرد.

 

اکسیداسیون:

بدنه کشتی ساخته شده از ترکیبی از فلز ها و آلیاژ‌ های گوناگون است که اگر این فلز ها و آلیاژ‌ ها در تماس با آب نباشند تحت تاثیر شرایط مختلفی از جمله رطوبت میتوانند به راحتی اکسید یا زنگ زده شوند. یکی از راهکار ها جهت جلوگیری از این مشکل این است که فرایند رنگ آمیزی بدنه کشتی علاوه بر قسمت های در تماس با آب بر روی تمامی قسمت های کشتی انجام شود.

از چه رنگ‌ هایی برای رنگ آمیزی کشتی استفاده میشود؟

اگر بخواهیم یک محتوا جامع در رابطه با رنگ هایی که برای رنگ آمیزی کشتی مورد ساتفاده قرار میگیرند تهیه کنیم، میتوان به 4 گروه از رنگ های صنعتی اشاره کرد:

 

رنگ کلرینیدرابر:

از جمله ویژگی‌های این رنگ که باعث شده از آن برای رنگ آمیزی کشتی استفاده شود خاصیت ضد زنگ بودن آن است. این رنگ به عنوان یک آستر ضد زنگ عمل میکند و توانایی مقاومت در برابر حرارت و حریق را دارد.

 

رنگ آلکیدی:

رنگ آلکیدی در دسته پر استفاده‌ ترین رنگ‌های صنعتی قرار دارد اما هنگام استفاده از آن جهت رنگ آمیزی کشتی باید توجه داشت که این رنگ یک نوع رنگ سمی محسوب میشود و هنگام استفاده از آن به علت آزاد شدن بخار های سمی باید از ماسک  های تنفسی مخصوص استفاده کرد. در هنگام انجام پروسه رنگ آمیزی کشتی از رنگ آلکیدی به عنوان آستر یا رویه رنگ استفاده میکنند.

 

رنگ وینیلی:

رنگ وینیلی همانند رنگ آلکیدی از جمله رنگ های صنعتی است که برای رنگ آمیزی کشتی مورد استفاده قرار میگیرد با این تفاوت که میزان سمی بودن رنگ وینیلی از رنگ آلکیدی بسیار بیشتر است. سمی بودن این رنگ باعث میشود تا موجودات دریایی رغبت کمتری نسبت به چسبیدن یا نزدیک شدن به بدنه کشتی نشان دهند و پوشش کشتی کمتر آسیب ببیند.

 

رنگ اپوکسی:

رنگ اپوکسی از جمله رنگ‌ هایی است که کاربرد زیادی در صنایع مختلف دارد، این رنگ به دلیل استحکام بالا و مقاومت در برابر رطوبت میتواند جزء یکی از گزینه‌ های مناسب برای رنگ آمیزی کشتی باشد.

 

طیف‌ های رنگی مناسب جهت رنگ آمیزی کشتی کدام اند؟

مت قبلی مطلب به بررسی رنگ‌ هایی که جهت رنگ آمیزی کشتی مورد استفاده قرار میگیرند و برای انجام این کار مناسب‌ اند پرداختیم؛ رنگ های نام برده شده همانند سایر مدل های رنگ از طیف‌ های رنگی گوناگونی برخوردار هستند. در این قسمت از مطلب به بررسی این خواهیم پرداخت که کدام طیف از رنگ‌ های ذکر شده برای رنگ آمیزی کشتی مناسب‌تر میباشند:

طیف‌ های رنگی روشن:

طیف های رنگی روشن همانند رنگ سفید و زرد از جمله رنگ‌ های هستند که هنگام رنگ آمیزی کشتی در قسمت‌ های بالا مورد استفاده قرار میگیرند. رنگ‌های روشن می‌توانند مقدار بیشتری از نور را نسبت به رنگ‌ های تیره بازتاب دهند و به همین دلیل استفاده از آن ها در قسمت‌ های بالایی کشتی باعث خنک ماندن این سازه کاربردی در حمل و نقل میشود.

 

طیف‌ های رنگی تیره:

طیف‌های رنگی تیره همانند مشکی، قهوه‌ ایی یا خاکستری نیز در کنار رنگ‌ های روشن در فرایند رنگ آمیزی موثر هستند. از این طیف های رنگی برای رنگ آمیزی عرشه کشتی و قسمت هایی که مربوط به زمان استراحت خدمه کشتی است استفاده میشود.

 

آشنایی با مراحل رنگ آمیزی کشتی

اگر بخواهیم پروسه رنگ آمیزی کشتی را با سایر پروسه‌ های رنگ آمیزی مقایسه کنیم باید گفت که پروسه رنگ آمیزی یک شناور جزء یکی از کارهای بسیار حساس و دشوار است؛ این کار معمولاً به صورت تیمی انجام میشود هر تیم مسئولیت رنگ آمیزی قسمت خاصی از کشتی را بر عهده دارد.

یکی از اولین مراحل در انجام پروسه رنگ آمیزی شناور این است که این سازه یک مکان مناسب هدایت شود، مکان مناسب برای رنگ آمیزی شناورها معمولاً استخر های خشکی هستند که فرایند ساختن کشتی و تعمیرات کشتی در آن ها انجام میشود. پس از منتقل کردن کشتی به محیط مناسب رنگ آمیزی رنگ مناسب برای آن با توجه به مسیر تردد آن در آب های شور یا آب های شیرین انتخاب میشود.

پس از انتخاب رنگ مناسب برای بدنه کشتی نوبت به پاکسازی بدنه آن از رسوبات، خزه ها و سایر مواد چسبیده شده به آن میشود. از آنجایی که این رسوبات و مواد چسبیده شده به بدنه کشتی ساختاری سخت دارند برای جداسازی آن ها از آب فشار قوی یا مواد شیمیایی استفاده میشود.

اگر فرایند رنگ آمیزی قرار است برای کشتی ایی انجام شود که نیاز به رنگ آمیزی مجدد دارد باید رنگ‌ های قدیمی از روی بدنه آن به صورت کامل پاک شوند که برای انجام دادن این کار نیز از سنباده یا مواد شیمیایی استفاده میکنند؛ لازم به ذکر است از آنجایی که سنباده میتواند باعث وارد شدن آسیب به ساختار اصلی بدنه کشتی شود در اکثر مواقع از مواد شیمیایی مناسب جهت پاکسازی رنگ‌ های قدیمی استفاده خواد کرد.

یکی دیگر از مراحلی که قبل از به اجرا در آوردن رنگ بر روی بدنه کشتی انجام میشود تعمیر و ترمیم آسیب دیدگی‌هایی است که در اثر پوسیدگی یا عوامل مختلف بر روی بدنه کشتی به وجود آمده‌ اند. توجه داشته باشید که انجام این مرحله همانند مرحله قبل در صورتی است که پروسه رنگ آمیزی کشتی بصورت مجدد در حال انجام باشد.

بعد از انجام دادن مراحل ذکر شده با توجه کردن به بخش‌ های مختلف کشتی و اینکه هر بخش چه کاربرد و نقشی در شناور دارد باید رنگ مناسب را در قسمت مناسب اعمال کرد. بعد از اتمام فرایند رنگ آمیزی ضروری است تا یک لایه آستر بر روی رنگ اعمال شود تا چسبندگی و استحکام آن را افزایش دهد.

برای انجام پروسه رنگ آمیزی کشتی به چه ابزار و وسایلی نیاز است؟

اگر میخواهید یک ابزار مناسب جهت انجام پروسه رنگ آمیزی شناور انتخاب کنید باید این کار را با توجه به ابعاد کشتی انجام دهید، امروزه معمولاً برای انجام این کار از ابزار های مدرنی همچون اسپری پاشش رنگ با فشار بالا استفاده می‌کند این اسپری علاوه بر ایجاد یک سطح یک دست بر روی بدنه کشتی استحکام بدنه آن را نیز تا حدودی بالا میبرد. در کنار ابزارهای مدرن ممکن است گاهی اوقات از ابزارهای سنتی کاربردی نیز برای انجام این پروسه استفاده شود که از جمله این ابزار ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

 

• برس گرد
• برس قلمو
• برس مدادی
• برس سفید کاری
• برس کمردار
• برس خط کشی

لازم به ذکر است که هر کدام از این برس‌ ها با توجه به سری متفاوتی که دارند از کاربرد های متفاوتی نیز برخوردار هستند.

 

نکات ایمنی در هنگام رنگ آمیزی شناور

پروسه رنگ آمیزی شناور جز یکی از پروسه‌های حساس و مهم طبقه‌ بندی میشود اما از آنجایی که در هنگام انجام این کار از رنگ‌ هایی که خاصیت سمی بودن بالایی دارند استفاده میشود و برخی از موقعیت‌ های دیگر، لازم است تا افراد انجام دهنده این کار برخی از نکات ایمنی را رعایت کنند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

استفاده از ماسک تنفسی مخصوص و دستگاه تهویه:

همانطور که در قسمت‌ های قبلی مطلب ذکر شد ممکن است برای رنگ آمیزی کشتی از رنگ‌ های همانند رنگ آلکیدی یا رنگ وینیلی استفاده شود؛ این رنگ‌ ها از خاصیت سمی بودن بالای برخوردارند و بعد از به اجرا در آمدن  بر روی سطح با آزاد کردن ترکیبات شیمیایی در محیط باعث آلوده شدن محیط و سخت شدن تنفس میشوند.

در چنین شرایطی برای رعایت ایمنی و حفظ سلامت به افراد انجام دهنده این کار توصیه میشود حتماً از ماسک‌ های تنفسی مخصوص و دستگاه‌های تهویه قوی در محیط رنگ آمیزی شناور استفاده شود.

 

استفاده از وسایل ایمنی مخصوص ارتفاع:

برخی از کشتی‌ ها مخصوصاً کشتی‌ هایی که مخصوص انجام تجارت‌های بین‌المللی هستند از ابعاد بزرگی برخوردارند، این کشتی ها ارتفاع زیادی دارند افراد انجام دهنده پروسه رنگ آمیزی آن ها حتماً باید از وسایل ایمنی که مخصوص ارتفاعات طراحی شده اند استفاده کنند.

آشنایی با خواص رنگ‌ ها:

برای رنگ آمیزی برخی از قسمت‌ های کشتی ممکن است نیاز به ترکیب چندین رنگ باشد؛ از آنجایی که هر رنگ خواص و ویژگی های منحصر به فرد خود را دارد شناخت آن ها منجر به این میشود تا در هگام ترکیب واکنش های ناخواسته یا زیان رسانی رخ ندهد.

 

جمع بندی

با توجه به موارد توضیح داده شده در مطلب بالا میتوان به راحتی این نتیجه را گرفت که فرایند رنگ آمیزی کشتی تا حدودی از وارد شدن آسیب‌ های احتمالی به بدنه کشتی جلوگیری میکند و منجر به صرفه جویی در هزینه‌ های مربوط به تعمیر آن میشود.

بعد از مطالعه مطلب بالا اگر همچنان مشتاق به کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با این پروسه و رنگ‌های مناسب برای رنگ آمیزی کشتی هستید میتوانید مقاله ما را در رابطه با رنگ دریایی مطالعه کنید و نظرات خود را از طریق قسمت مربوطه با کارشناسان ما در میان بگذارید.